گزارش بهترین های نشریه های قلک و نبات کوچولو مهر ماه

در این گزارش با بخش های خوب نشریه های قلک شماره 27 و نبات کوچولو شماره 60 از دید گروه بررسی نشریات شورای کتاب کودک آشنا می شوید.

نشریه قلک شماره 27

داستان

• قصه های من و بچه هام(گردو)

نویسنده: شهرام شفیعی

تصویرگر: سام سلماسی

پدر و پسر دو نوع گردو با قیمت های متفاوت می فروشند. اتیکت قیمت ها جابجا می­شود. گردوهای نامناسب با قیمت بیشتر به فروش می­رسند. پدر بعد از متوجه شدن از مشتری ها عذرخواهی می­کند و پول آن ها را پس می­دهد.

نویسنده با زبان طنز داستان را با جمله­بندی­های کوتاه و ساده به پیش می­برد و مفاهیم کیفیت و قیمت را در راستای رویکرد نشریه به طور غیر مستقیم به کودک آموزش می دهد. تصویرها با خط داستانی درهم­آمیخته­اند و کنش و واکنش­ها ، فضاسازی­ و شخصیت­ پردازی را در داستان تقویت می­کنند. نویسنده با ایجاد طنز موقعیت باعث جذب مخاطب می شود و در پایان به کودک، عذرخواهی کردن را به خاطر رفتار اشتباه، یادآوری می­کند.

خوب است بدانیم:

طنز موقعیت گونه­ای از کمدی است که در آن شخصیت­ها در مکان­های عادی مانند محل کار یا خانه حضور دارند و فعالیت­های روزانه آنها با حرکات و یا دیالوگ­های طنز انجام می­شود. ( ویکی پدیا)

شعر

• شعر آب و آسمون

شاعر: ناصر کشاورز

تصویرگر: الهه طاهریان

گفتگوی صمیمانه آب دریا با خداست. دریا گاهی موج دار و گاهی صاف مانند آیینه رنگ آبی آسمان را درخود منعکس می­کند.

شاعر با زبان ساده، آهنگین و استفاده از تشبیه (دریا به آیینه) به کودک شناخت می دهد.

• هزار شکل و قواره 

شاعر: شهلا شهبازی

تصویرگر: مریم طباطبایی

شاعر کودک را با شغل بازیگری آشنا می کند و نقش های متفاوت و اداهای مختلف را که لازمه کار بازیگریست بیان می کند. تصویر هماهنگ با متن، کودک را با نقش های متفاوت آشنا می کند.

• چی بود چی شد؟ ماکارونی 

شاعر: زهرا موسوی

تصویرگر: مژگان طائی نیا

شاعر با زبان ساده و آهنگین کودک را با مراحل تولید ماکارونی واشکال مختلف آن آشنا می کند. تصاویر با استفاده از تکنیک کلاژ، تصویرگری و عکس، هماهنگ با متن، به جذب مخاطب افزوده است.

سرگرمی

لطیفه

مترجم: شیدا میرزایی

تصویرگر: سید میثم موسوی

سرکلیشه: پشمک

نشریه قلک به تازگی برای شاد کردن کودکان، صفحه ای را به لطیفه اختصاص داده است. در این شماره، 4 لطیفه همراه با تصویر دیده می شود که فضای شادتری برای مجله ایجاد کرده است. لطیفه ها علاوه بر تغییر فضای نشریه، کارکرد شناختی دارند.

•  اداهای جورواجور

عکاس: فرهاد سلیمانی

سرکلیشه: بازی شغل ها

بازیگر سینما می تواند اداهای جورواجور در بیاورد. نشریه عکس هایی از یک کودک بازیگر را در حالت ها و  حس های مختلف(شادی، غم و . . .) نشان می دهد و از مخاطب می خواهد او هم در مقابل آینه حالت های مختلف را تمرین کند. این بخش نه تنها کودکان را با حالت های بازیگران آشنا می سازد، بلکه به آنان در رابطه با حالت های مختلف افراد شناخت می دهد.

خوب است بدانیم:

کودکان برای برقراری ارتباط با دیگران نیاز دارند احساس­های گوناگون خود و دیگران را بشناسند و به موقع احساس خود را نشان دهند. شناخت حالت های مختلف چهره می تواند کودکان را نسبت به حالت های مختلف افراد پیرامون اشان حساس نماید و در برقراری ارتباط کودکان با دیگران یاری رساند.

• صبحانه ی روباهی

تصویرگر: روشنک فتحی

سرکلیشه : بچین و بچش

طراح این بخش با استفاده از نان تست، سبزی، خیار و گوجه تصویرخلاقانه­ای از روباه را به نمایش گذاشته که مخاطب را تشویق به خوردن صبحانه می کند. سروده­ی بالای صبحانه، هماهنگ با تصویر است. نشریه نام مواد غذایی را از کودک سوال می کند و می خواهد خودش صبحانه را درست کند، بخورد و به بقیه هم بدهد. در انتها مجله از کودک می خواهد از کاردستی خود عکس بگیرد و برای مجله بفرستد.

• دوربین مقوایی

طراح: هاله مودبیان

سرکلیشه: دست بزنیم به کاری

 کارستی در 9 قاب به سادگی به کودک تهیه دوربین مقوایی را آموزش می­دهد. کاردستی با تصاویر واضح و روشن، قابل اجراست و تا مدتی می تواند مخاطب را سرگرم کند. از نکات مثبت کاردستی استفاده از مواد دور ریختنی و در دسترس است. در انتها قلک از مخاطب خواسته تا از کاردستی اش عکس بگیرد و برای مجله بفرستد. نشریه در این بخش به ارتباط دو سویه با مجله قوت بخشیده است.

• حیاط خانه ما

تصویرگر: یاسمن ثروتیان

نشریه از کودک خواسته است شکل های کنار صفحه را در داخل حیاط پیدا کند و به تعدادی که مشخص کرده دور آن ها خط بکشد. سرگرمی علاوه بر بازی دقت، به  بازی ریاضی، آموزش اعداد و شمارش نیز پرداخته است. پیدا کردن المان های مختلف به دقت مخاطب می افزاید.

دانستنی (آشنایی با گیاهان)

• گل ختمی را دوست دارم

کارشناس: مهندس کسری عسگری

نویسنده: شیدا میرزایی

عکاس: نورا خوش جام

تصویرگر: آرتمیس حبیبی آزاد

سرکلیشه: گلک

در این شماره مجله به معرفی گل ختمی پرداخته است. مانند شماره های پیشین مطلب با زبانی ساده و طنزآمیز به طور مختصر مخاطب را با خصوصیات این گل آشنا می کند. تصویر ها واضح، روشن و ترکیبی از عکس و کارتون است. آشنا شدن کودکان با گل ها و طبیعت به لطافت روحی آنان می افزاید. در انتها برای تقویت بخش ارتباطی، مجله کودک را تشویق می کند که با ارسال عکس از گل ختمی در مسابقه ای با جایزه شرکت نماید.

نکته: در بخشی از معرفی گل ختمی، زنبور می گوید: من از آمپول می ترسم. این جمله ممکن است ترس از آمپول را به کودک القا کند. سپس زنبور دیگری می گوید: "به جای آمپول شربت گل ختمی می­دهم بخوری تا زود خوب شوی" ممکن است برای کودک این ذهنیت بوجود آید که همیشه شربت گل ختمی می تواند جای آمپول کار درمان را انجام دهد.

نشریه نبات کوچولو شماره 60

داستان

•  آلبالو گیلاس

نویسنده: ریحانه جعفری

تصویرگر: مهرناز سراج­القوم

داستان آلبالوگیلاس از عروسی آلبالو تپل ارغوانی و گیلاس کپل نارنجی می­گوید که هر کدام در یک طرف رودخانه­ای زندگی می­کردند. باد آنها را به هم می­رساند و سال بعد از عروسی گیلاس خانم با آلبالو یک نی­نی به اسم آلبالوگیلاس به دنیا می­آید.

داستان دارای زبان ساده و ساختار منسجم و مناسب سن خردسال است. کودکان عروسی را دوست دارند. آنان از عروسی آلبالو و گیلاس لذت می برند و به طور غیرمستقیم می فهمند از پیوند دو میوه می شود یک میوه جدید به دست آورد.

•  این خیلی ریزه

نویسنده: یگانه مرادی­لاکه

تصویرگر: مهرناز سراج­القوم

خاله مورچه روی قالی یک سرسوزن شکسته پیدا می­کندو از این که این سرسوزن توی پای نی­نی برود نگران است. آن را به آقایی که آهن­های قراضه می­خرد می­دهد. در ازای آن تنها تکه کوچکی از یک کلوچه می­گیرد. آخر لانه­اش کوچک است و برای یک کلوچه درسته جا ندارد.

نویسنده با زبانی ساده و به زیبایی کنش واکنش­های شخصیت اصلی داستان یعنی مورچه را به تصویر کشیده است. درعین حال مفاهیمی چون جنس سوزن، خطرناک بودن سوزن شکسته  و بازیافت مواد دور ریختنی را در قالب داستان، با زبانی ساده به کودک منتقل می­کند.

شعر

• جوجه پاش پاش

شاعر: ناصر کشاورز

تصویرگر: آزاده معزی

جوجه به دنبال غذا خاک را زیرورو می­کرد. فکر کرد کرمی پیدا کرده ولی بعد متوجه می شود که کرم نیست و یک بند کفش است.

شعر ریتمیک و آهنگین، دارای وزن و قافیه و مناسب خردسال است. پایان شگفت­انگیز آن کودک را به وجد می­آورد.

• چیک چیک 

شاعر:  طیبه شامانی

تصویرگر: آمنه اربابون

موسیقی: مهرناز شاه محمدی

شعر همراه با نت موسیقی و استفاده از تکرار واژه ها مانند یواش یواش، چیک چیک، ریزه ریزه حرکت آرام قطره های باران را به خوبی در ذهن کودک تداعی می کند. شعر شناختی از قطره به کودک می دهد.

دانستنی

مورچه حشره ای که اغلب در اطراف ما دیده می شود و مورد توجه کودکان است. معرفی مناسب مورچه، همراه با عکس و تصویر اطلاعاتی را به مخاطب منتقل می کند که قابل درک و فهم اوست.

 گروه بررسی نشریات شورای کتاب کودک با هدف ارتقاء سطح کیفی نشریات، پنجره ای را تحت عنوان "نکاتی چند" برای مطالبی که با رعایت اندک نکاتی می توانست در ردیف مطالب برتر قرار گیرند برای پدیدآورندگان نشریات می گشاید.

نکاتی چند

نشریه قلک

داستان

•  سبزی کاشتن چیکاچیک

نویسنده: آنا گلان

تصویرگر: فرانچسکا اسیرلی

مترجم: کهرزاد زمردیان

مامان مرغی و دستیارش چیکاچیک می خواهند سبزی بکارند. با کمک هم خاک می ریزند و آن را گود می کنند و سبزی می کارند.

داستان با موضوع کاشتن سبزیجات و درونمایه شناختی است که گام به گام مراحل کاشتن سبزیجات را به طور غیرمستقیم آموزش می دهد. ساختار داستان منسجم و زبان آن مناسب مخاطب خردسال است.

اما در ابتدای داستان مامان مرغی و چیکاچیک در مزرعه کوچکی زندگی می کردند. پاراگراف دوم آمده است آنها در باغ بودند. در پاراگراف پنجم هم آمده است مامان مرغی با بیلچه برای دانه ها گودال می کَند. در صورتی که برای کاشت دانه نیازی به کندن گودال نیست بلکه فقط گود کردن خاک و ریختن دانه در آن کافی است. چون اصل اثر در دسترس نیست به نظر می رسد اشکال مربوط به ترجمه آن باشد.

• نی­نی­ننای گریه­ئو

نویسنده: سید نوید سید علی اکبر

تصویرگر: سارا طبیب زاده

 داستان دررابطه با معرفی شغل بازیگری است که دارای ساختار منسجم، زبان طنزآمیز، صحنه و شخصیت پردازیهای  مناسب است.

 اما نویسنده از هدف خود که معرفی شغل بازیگری است دور شده و بیشتر به مشکلات یک مادر بازیگر پرداخته است.

نشریه نبات کوچولو

ارتباط با مخاطب

نبات کوچولو دو صفحه را با عنوان مورچه خدا به نقاشی های خردسالان اختصاص داده که از نکات مثبت نشریه است.

اما به دلیل این که در شماره های قبل در مورد ارسال نقاشی های مخاطبین به نشریه با موضوع مشخص مطلبی وجود ندارد؛ به نظر می رسد  نقاشی های ارسالی از خردسالان اطرافیان دست اندرکاران نشریه باشد.