در کلاس نوجوانان چه گذشت ؟

"آهنگی برای چهارشنبه ها " آخرین رمان نوجوان  "فرهاد حسن زاده  " است که ما خواندنش را آغاز کرده ایم.هستی که می گفت:  انگار در هنر پیش می رویم نه در داستان.

رمیصا هم می گفت : تمام مدت انگار داشتم شعری زمزمه می کردم،نه این که رمانی بخوانم. فاطمه می گفت : من که رگ و ریشه ی جنوبی دارم،عمیقا با این کتاب ها ارتباط می گیرم.

وینا تعبیری جالب درباره ی شخصیت فرهان داشت. می گفت:  داستان درباره ی فرهان است  اما راوی،فرهان نیست. فرهان در یک جعبه ی دربسته است که ما بایدکشفش کنیم.فرهان چرا آنقدر کتک می خورد؟ فرهان چرا باید به زور جلوی دوربین برود؟ فرهان چرا باید کاری را بکند که دوست ندارد؟

وازهمین جا بود که پای حقوق کودک را وسط کشیدیم.تعریفی از حقوق کودک،طرح یکی دوبند از آن ودرنهایت تحلیل وضعیت شخصیت داستان ازنگاه حقوقی ،کار ما در نیمه ی دوم کلاس بود.

نویسنده  : ندا  حیدری

فراخوان هفته‌ی بلندخوانی- ۲ تا ۸ بهمن‌ماه ۱۳۹۹

در خانه‌ها، بانگ خواندن کتاب، از هر گوشه و کنار

موسسه‌ی پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان و برنامه‌ی «با من بخوان»، با نزدیک شدن بهمن ماه، در چهارمین سال هفته‌ی بلندخوانی (۲ تا ۸ بهمن ماه)، از همه‌ی نهادهای کودکی، گروه‌های ترویج کتابخوانی در سراسر کشور، کتابداران، مربیان و آموزگاران، همه‌ی خانواده‌ها، کودکان، نوجوانان و بزرگسالان دعوت می‌کند که به این رویداد مهم بپیوندند و با وجود همه‌ی دشواری‌هایی که همه‌گیری کرونا بر زندگی جمعی ما تحمیل کرده، هفته‌‎ی بلندخوانی امسال را با شعار «در خانه با هم بخوانیم» هر چه پرشورتر و گسترده‌تر برگزار کنند

بیایید امسال هفته‌ی بلندخوانی را با این سخن آغاز کنیم که:

«در خانه‌ها

بانگِ خواندنِ کتاب

از هر گوشه و کنار

می‌دهد امید، می‌دهد نوید

روز آید از پس هر شب،

شادی آید از پس هر غم!»

و از همه‌ی مادران و پدران، مربیان، آموزگاران، کتابداران، ترویج‌گران و دوست‌داران کودکان دعوت می‌کنیم که با تبدیل کردن خانه‌ها به پایگاه‌های ترویج خواندن، لذت خواندن را ذهن و جان کودکان نهادینه کنند و پیوند‌ خانواده و کتابخوانی را محکم‌تر سازند.

از همگان دعوت می‌‌شود تا در این هفته:

• - اگر پدر یا مادر هستید کتابی بردارید و برای فرزندان‌تان بلندخوانی کنید.
• - همه‌ی اعضای خانواده را در برنامه‌های بلندخوانی مشارکت دهید.
• - خواهران و برادران بزرگ‌تر را تشویق کنید برای فرزندان کوچک‌تر خانواده نشست بلندخوانی برگزار کنند.
• - پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها را در نشست‌های بلندخوانی با کودکان همراه کنید.
• - اگر مربی، آموزگار، کتابدار یا ترویج‌گر هستید، به شکل مجازی یا حضوری نشست‌هایی برای خانواده‌ها ترتیب دهید و برای آنان از اهمیت بلندخوانی بگویید.
• - در جمع فامیل، آشنایان و دوستان، برنامه‌هایی را به بلندخوانی برای کودکان اختصاص دهید و والدین را به تاثیر بلندخوانی در رشد همه‌ی جانبه‌ی کودکان آگاه کنید.
• - در مناطقی که همه‌گیری کرونا کنترل شده است و امکان فعالیت‌های جمعی وجود دارد، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کتابخانه یا کلاس درس، یا در فضای باز و در دل طبیعت، نشست‌های جذاب بلندخوانی برای کودکان و خانواده‌ها ترتیب دهید.
• - از فعالیت‌های در پیوند با بلندخوانی (مانند نمایش، گفت‌وگو، کاردستی، نقاشی و...) غافل نشوید.
• - کودکانی را که از فضای امن خانواده محروم‌اند از یاد نبرید، کودکان بی‌سرپرست، بدسرپرست، کودکان شیرخوارگاه‌ها و پرورشگاه‌ها و کودکان بیمار در بیمارستان‌ها را به یک نشست لذت‌بخش بلندخوانی مهمان کنید.

علاقه‌مندان می‌توانند تجربه‌های بلندخوانی خود برای کودکان را در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ ِ #هفته_بلندخوانی منتشر کنند تا در ترویج فرهنگ کتابخوانی سهمی بسزا داشته باشند.

از دوم بهمن ماه برای بازتاب فعالیت‌ها در صفحه اینستاگرام «ادبیات کودکان» و «با من بخوان»، لطفا نشانی این دو صفحه را در بخش توضیح درج کنید:

@koodaki_org

همچنین شما می‌توانید با آغاز هفته‌ی بلندخوانی، تجربه‌های خود را در قالب عکس، فیلم یا متن به نشانی تلگرامی زیر بفرستید:

https://t.me/Khanak_Archives

(فایل پوستر هفته بلندخوانی سال ۱۳۹۹ مناسب برای پرینت، در پیوست این مطلب در دسترس شماست.)

چرا بلندخوانی؟

• بلندخوانی یکی از راه‌های موثر و لذت‌بخشِ سهیم شدن کتاب با کودک است.
• بلندخوانی بهترین روش برای کمک به رشد زبانی کودکان است.
• بلندخوانی از هنگام تولد تا پایان پیش‌دبستان، می‌تواند بنیان‌های سواد را در کودکان شکوفا کند.
• کودکانی که تا پیش از ورود به مدرسه در خانه برای‌شان کتاب خوانده‌اند، آماده‌تر از دیگر کودکان مدرسه را آغاز می‌کنند. 
• با بلندخوانی کودکانی که هنوز خواندن را نیاموخته‌اند یا مهارت کافی برای خواندن یک کتاب ندارند، به خواندن و کتاب علاقه‌مند می‌شوند.
• بلندخوانی پیوند عاطفی شما با کودکان‌تان را تقویت می‌کند.
• بلندخوانی برای کودکان و نوجوانی که زیر فشارهای روحی ناشی از رخدادهای ناگوار هستند، نتایجی التیام‌بخش دارد و کمک می‌کنند تا از فشار روحی ناشی از این رخداد بر کودکان بحران‌زده کاسته و فرصتی برای ترمیم روانی و کاهش اضطراب برای آنان فراهم شود.

بلندخوانی، به معنای خواندن یک کتاب با صدای بلند، همراه با بازتاب فضای عاطفی و فراز و فرود داستان برای یک کودک یا گروهی از کودکان است. بلندخوانی یکی از موثرترین شیوه‌های علاقه‌مند کردن کودکان و نوجوانان به خواندن کتاب و ضامن رشد ذهنی آن‌هاست. به همین سبب، در بسیاری از کشورهای دنیا، هر سال، روز یا هفته‌ای را به بلندخوانی اختصاص داده‌اند تا اهمیت این روش خواندن به همه خانواده‌ها، مربیان و آموزگاران یادآوری شود. یکی از این روزها، روز ۵ فوریه برابر یا ۱۶ بهمن است که در بسیاری از کشورها به عنوان روز جهانی بلندخوانی جشن گرفته می‌شود. موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان نیز که با برنامه ترویج کتابخوانی «با من بخوان»، سال‌هاست با این روش به ترویج کتابخوانی می‌پردازد و دستاورد‌های چشم‌گیری در تقویت سواد و گسترش فرهنگ کتابخوانی داشته است، هر سال یک هفته (۲ تا ۸ بهمن) را به طور ویژه به این مهم اختصاص می‌دهد. گفتنی است دوم بهمن‌ماه، هم‌زمان با سالروز تولد سایت ترویج کتابخوانی «کتابک»، به‌عنوان تنها پایگاه مجازی ترویج کتابخوانی در ایران است که از سوی موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان راه‌اندازی شده و تولید محتوا می‌کند.

نویسنده:     گروه با من بخوان

لینک کوتاه: https://ketabak.org/rd6ci

آشنایی کودکان با حیات ‌وحش ایران

سازمان حفاظت از محیط زیست ایران اعلام کرده که حدود دو هزار گونه جانوری اعم از پستاندار، پرنده، خزنده، دوزیست و ماهی در ایران شناسایی شده است. از میان این جانوران تعدادی از آن‌ها در وضعیت بحرانی (مثل یوزپلنگ ایرانی) و برخی دیگر در معرض خطر انقراض (مثل گوزن زرد ایرانی، وزغ کویری، گربه پالاس، تمساح پوزه کوتاه، گورخر ایرانی، هوبره، فک خزری) قرار دارند. برخی جانوران هم در گذشته‌ها در حیات‌وحش ایران زندگی می‌کردند که متأسفانه با غفلت ما آدم‌ها از بین رفتند و در یک کلام اکنون نسلشان منقرض شده است (مثل شیر ایرانی و ببر مازندران).

حالا با توجه به این بحث پیشنهاد می‌کنیم تا مقدمات آشنایی کودکان با جانوران و در وهله اول جانوران منقرض‌شده و بعد جانوران در خطر انقراض حیات‌وحش ایران را فراهم آورید، چراکه همه ما آگاه هستیم که آینده و حیات محیط‌زیست ایران در دست بچه‌هاست پس چه بهتر که از کودکی آن‌ها را با میراث طبیعی ایران آشنا کنیم، مباد که در آینده افسوس بخوریم.

برای بچه‌ها کتاب بخوانید

برای این فعالیت مطالعه و طراحی فعالیت بر اساس کتاب‌های «انجمن یوزهای شریف» نوشته حمید اباذری، «فریاد یوزپلنگ» نوشته علی گلشن، «یوزپلنگ کوچک» نوشته زینب حبیبی، «یوزی و خال‌خالی» نوشته علی‌اصغر سیدآبادی، «یوزپلنگ‌ها ایرانی هستند» نوشته سیدرضا تهامی، مجموعه «مواظب تو هستم: یوزپلنگ قشنگم، گوزن زرد خوبم، لاک‌پشت رنگارنگ، عقاب خال‌دار» سروده کبری بابایی، «لاک‌پشت پوزه عقابی» نوشته الهه رهنمایی و نازنین محسنیان، «دلفین‌های گوژپشت» نوشته پگاه نگهدار و نازنین محسنیان، «پستانداران ایران» نوشته علی گلشن، «فرهنگنامه حیات‌وحش ایران»  نوشته جمعی از نویسندگان، و «گونه‌های در خطر» نوشته راسل رابرتز پیشنهاد می‌شود.

یک نقشه تهیه کنید

شما می‌توانید با تهیه نقشه پراکندگی جانوری ایران ضمن اینکه در مورد هرکدام از جانوران صحبت می‌کنید، محل زندگی هر کدام از آن‌ها را از روی نقشه به بچه‌ها نشان دهید. شما می‌توانید نقشه پراکندگی جانوری ایران را از سایت گیتاشناسی به آدرس زیر تهیه‌ کنید:

https: //gitashenasi.com

کاردستی درست کنید

سعی کنید در قالب یک کارگاه کوچک و با روش‌های مختلفی اعم از کلاژ، اریگامی، ساخت عروسک نمدی و ... چند نمونه از شاخص‌ترین حیوانات بومی ایران را بسازید. با انجام این فعالیت ضمن اینکه بچه‌ها یک فعالیت سرگرم‌کننده انجام می‌دهند به شکل غیر مستقیم با فرم ظاهری جانور هم بیشتر آشنا می‌شوند.

یک نمایش ترتیب دهید

ساخت ماسک حیوانات و واگذارکردن نقش یک حیوان به کودک به این شکل که از او بخواهید فکر کند و از زبان خودش بگوید که اگر جای فلان جانور بود چه خواسته‌ای از آدم‌ها داشت. انجام این فعالیت می‌تواند باعث شود بچه‌ها به این موضوع فکر کنند که کدامیک از رفتار آدم‌ها به طبیعت و روند زندگی جانوران آسیب می‌زند. البته در کنار این فعالیت، شما هم می‌توانید به عنوان یک مربی با تهیه یک عروسک نمایشی و یا ماسک به نوعی از زبان حیوان بچه‌ها را با ویژگی‌های حیوان مورد نظر آشنا کنید.

جستجوی حیوانات در آثار تاریخی ایران

با بررسی آثار تاریخی ایران به این نتیجه می‌رسیم که تصویر برخی از حیوانات مثل بزکوهی جزو پرکاربردترین نقش‌مایه‌هایی است که برای تزیین ظروف از آن استفاده شده است. البته نقوش حیوانات دیگری چون یوزپلنگ هم در بین این نقوش به چشم می‌خورد. برای این‌بخش پیشنهاد می‌شود تا با جستجوی چنین تصاویری زمینه شناخت جانوران از طریق آثار تاریخی را برای بچه‌ها فراهم کنید. شما می‌توانید در یک بازدید کوتاه از محوطه‌های فرهنگی از بچه‌ها بخواهید که به دنبال نقش‌مایه‌های جانوری بگردند و اسم آن‌ها را یادداشت کنند. انجام چنین فعالیتی باعث می‌شود تا بچه‌ها با دقت بیشتری به محیط اطراف خود توجه کنند.

گردش در موزه‌های تاریخ طبیعی

در یک فرصت مناسب از موزه‌های تاریخ طبیعی بازدید کنید. در خیلی از شهرهای ایران اعم از تهران، اصفهان، شیراز، کرمان، ارومیه، همدان، بیرجند، لرستان، تبریز، اردبیل و ... موزه‌هایی تحت عنوان موزه‌های تاریخ طبیعی وجود دارد که شما می‌توانید با گشت‌وگذار در این موزه‌ها تا حدودی با حیات‌وحش ایران آشنا شوید.

هدیه بدهید

شما می‌توانید با استفاده از تصاویر حیوانات موجود در حیات‌وحش ایران (خصوصا جانوران در خطر انقراض) هدایای کوچکی مثل پیکسل یا عروسک تهیه و در انتهای انجام فعالیت‌های مذکور به همراه یک یادداشت (چیزی شبیه یک نامه / مثلا به این شکل: نامه‌ای از طرف دوست زرد خال‌خالی تو گوزن زرد ایرانی)  از طرف آن جانور به کودک تجربه جالبی را برایش فراهم کنید

نویسنده:     سمانه آقایی

لینک کوتاه:    https://ketabak.org/fc4rd

زمستان را در آغوش بگیر!

این فصل دیگری است.

که سرمایش از درون،

درک صریح‌زیبایی را،

پیچیده می‌کند!

شاملو

زمستان، زمهریر یخ زده نقره آبی رسید و باخود یاد کودکی‌ها را آورد؛ بی‌قرار، برف را از پشت شیشه شاهد بودن. روی شیشه‌بخار گرفته نقاشی ‌کردن، به جمع بچه‌ها پیوستن، برف بازی کردن، سر خوردن، زمین خوردن، آدم‌برفی ساختن. چکمه‌های پراز برف، جوراب‌های خیس و پنجه‌های یخ زده!

با اعجاب به بخار دهان‌ها نگاه کردن، ها کردن دست‌ها، پارو کردن‌ برف‌ها، و گاه‌گاه خوردن‌ آن! زمستان بی‌تردید کودکی است عاشق بازی. در زمستان باید کودک شد!

  لینک کوتاه:                https://ketabak.org/r17qs

  نویسنده :                 ثریا قزل ایاغ

شورای کتاب کودک؛ ۵۸ سال تلاش برای فرهنگ ایران

تهران-ایرنا- شورای کتاب کودک، یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین نهادهای فرهنگی کودک و نوجوان در ایران، ۵۸ ساله شد. نهادی که یادگار سه نسل از معلمان، نویسندگان و تصویرگران است.

به گزارش روز یکشنبه گروه فرهنگی ایرنا، ۵۸ سال پیش در چنین روزهایی، دو خانم معلم تصمیم گرفتند نهادی را بنیان کنند که به رشد فرهنگی کودکان کمک کند و این گونه بود که توران میرهادی و لیلی ایمن (آهی)، با همراهی ۳۷ نفر از بهترین نویسندگان، تصویرگران، معلمان و کارشناسان ادبیات، شورای کتاب کودک را در ۲۰ دی ماه ۱۳۴۱ به راه انداختند. میراثی که اکنون کلید طلایی آن در دست نوش‌آفرین انصاری بزرگ بانوی کتاب و ادبیات ایران است.

شورای کتاب کودک، به  مناسبت پنجاه و هشتمین سالگرد تولدش، شب گذشته (شنبه ۲۰ دی ماه) نشستی آنلاین در صفحه مجازی خود در شبکه اجتماعی اینستاگرام، برگزار کرد.

www.irna.ir/news/84179837/