تأثیر فرهنگ نشریه خوانی در کودکان

با پیدایش انقلاب در زمینه فن آوری اطلاعات و ارتباطات، مطبوعات چاپی، به علت داشتن قابلیت در علاقه مند کردن کودکان به مطالعه، فرهنگ سازی و نهادینه کردن آن از جایگاه ویژه ای برخوردارند. در واقع نشریات پلی است بین ذهن کاوشگر کودک و محیط اجتماعی او. نشریات ادواری به دلیل تداوم حضور، قیمت مناسب و در دسترس بودن، جزیی از زندگی کودک و خانواده می شود. به همین خاطر نقش آن در زندگی کودک و نوجوان، حتی از کتاب حساس تر و عمیق تر است. 

نشریات دارای کارکردهای گوناگونی همچون آموزش ، اطلاع رسانی و سرگرمی است. حال ببینیم این کارکردها چه تاثیری می تواند بر روی کودکان داشته باشد.

-نشریه وسیله­ ای مناسب برای پر کردن اوقات فراغت، فرهنگ سازی، پرورش و نهادینه کردن عادات مفید در کودکان و نوجوانان است. فرهنگ سازی از طریق آموزش های مختلف انجام می شود مانند آموزش فرهنگ صلح، مقررات شهروندی، آپارتمان نشینی، راهنمایی و رانندگی، نکات ایمنی و بهداشتی و . . .

هم چنین نشریه از طریق داستان و شعر می تواند باعث عادت به مطالعه و لذت بردن از ادبیات شود. آن هم زمانی که کودک حساس ترین دوره ی تاثیر پذیری و بیشترین تحول ساختار ذهنی را طی می کند.

-مجلات می توانند کودکان و نوجوانان را نسبت به اخبار جهان پیرامونشان آگاه و حساس کنند؛ تا در آینده پذیرای مسئولیت های بزرگ در جامعه باشند.

-از آن جا که کشور پهناور ما دارای اقوام مختلف با فرهنگ ها، باورها، لباس ها، مراسم، زبان و گویش های گوناگون است، مجلات وسیله ­ای مناسب برای پیوند بین اقوام و ارتباط اجتماعی و فرهنگی بین اقشار مختلف کودکان جامعه هستند. این ارتباط از طریق انعکاس شرایط زندگی کودکان در مناطق مختلف کشور به صورت خبر، داستان های واقعی، گزارش، عکس و . . . می تواند برقرار شود.

در بخش سرگرمی نشریات می تواند به کودک در زمینه های مختلف مانند افزایش دقت،خلاقیت و مهارت­ها مانند مهارت هماهنگی چشم و دست با انجام نقاشی و رنگ آمیزی و. . . یاری رساند.

مهارت روان خوانی و درست خوانی از طریق نشانه گذاری صحیح از دیگر کاربردهای مجلات است.  همچنین هوش های چندگانه کودکان را مانند هوش حرکتی، هوش طبیعت گرایی، هوش موسیقایی و . . . را رشد و پرورش می دهند.

-در نهایت نشریات ادواری می توانند کودکان را با شتاب تغییرات و توسعه تکنولوژی و دیگر علوم همگام کنند در حالی که کتاب این قابلیت را ندارد.

-حال چه کنیم که فرهنگ نشریه خوانی با توجه به قابلیت های آن، در کشور ما نیز مانند بسیاری از کشورهای دنیا فراگیر شود، کودکان را علاقه مند به مطالعه نماید و لذت مطالعه را به آنان بچشاند؛ به طوری که کودکان از هر فرصتی برای مطالعه استفاده کنند.

گام اول از خانه آغاز می شود. کودکان از بدو تولد آماده آموختن هستند و اطلاعات پیرامون خودشان را به راحتی دریافت می کنند. امروزه در کشورهای پیشرفته مانند آمریکا نشریه "بی بی باگ" برای کودکان 6 ماه تا  2 سال منتشر می شود. متاسفانه به دلیل مهجور ماندن فرهنگ نشریه خوانی در کشورمان، در حال حاضر نشریه ای برای کودکان زیر 3 سال وجود ندارد. خانواده ها می توانند برای کودکان این گروه سنی از نشریات گروه سنی 3 تا 6 سال که در کشورمان به چاپ می رسد استفاده کنند. ضروری است که والدین به این مسئله حساس باشند تا در سال های نخست کودکی، مطالعه در کودکشان نهادینه شود.

گام دوم مدرسه است. کتاب­خانه­ های مدارس می توانند با در دسترس قرار دادن نشریات مناسب کودک و نوجوان به ارتقاء سطح فرهنگ نشریه خوانی کمک نمایند. مدارس در صورت داشتن ساعات کتاب­خوانی یا در ساعات اضافی درسی می توانند کودکان را به سمت و سوی خواندن نشریات کودک و نوجوان سوق دهند.

گام سوم مسئولین نشریات کودک و نوجوان هستند. آنان با ارائه نشریه ای با کیفیت مطلوب از نظر ویژگی ظاهری و محتوایی آن کودکان را ترغیب به نشریه خوانی کرده و در ارتقاء سطح این فرهنگ نقش بسزایی را ایفا می کنند. مسئولین نشریات مطمئن باشند؛ هنگامی که لذت مطالعه یک نشریه به کودکان چشانده شود هرگز رهایش نخواهند کرد.

در پایان با توجه به وجود تنوع موضوعی در نشریات(داستان، شعر، سرگرمی، خبر و. . .)  می توان به اهمیت فراگیر شدن  فرهنگ نشریه خوانی برای کودکان، به دلیل داشتن قابلیت در پرکردن اوقات فراغت، فرهنگ سازی، آشنایی با اقوام و ملل مختلف، و رشد و پرورش مهارت های گوناگون پی برد.

الهه سیاوشیان