گزارش نشریات آبان ماه 94

بهترین های سروش­ خردسالان ، قلک و نبات کوچولو آبان ماه

قلک شماره 16

داستان

• چی چی په طراح چی چی راسیون

نویسنده: سید نوید سید علی اکبر

تصویرگر: سارا طیب زاده

آقای کاناپه، طراح دکوراسیون، می خواهد به خانه خرگوش کوچولوها خوشه و گوشه بیاید تا خانه آن ها را طراحی کند. اما مامان برای خرید بیرون از خانه است. خوشه و گوشه آنقدر عاقل هستند که بدون حضور مادر در را به روی غریبه ها باز نکنند. وقتی مادر برمی گردد آقای کاناپه وارد خانه می شود و اتاق های خانه را طراحی می کند، بچه ها هم با حرفه آقای کاناپه آشنا می شوند.

نویسنده با زبانی ساده به معرفی شغل طراحی دکوراسیون می پردازد. زبان گفتگو بین بچه ها و طراح به جذابیت و فهم بهتر افزوده است. نویسنده در داستان اهمیت دادن به نظر کودک در چیدمان اتاقش را نیز مطرح می کند.

-داستان تصویری بدون کلام

تصویرگر: محدثه علیزاده

بچه گربه شیر می خواهد. به شیرفروشی آقا گاوی می رود و  از او شیر می خواهد. اما می فهمد که در قبال گرفتن شیر می بایست چیزی پرداخت کند.

داستان تصویری به کودک قانون داد و ستد را می آموزد چه نقدی و چه غیر نقدی. تصاویر واضح، هر یک در قابی جداگانه جای گرفته اند که کودک می تواند روند داستان را متوجه شود و تصویر خوانی کند. از کودک خواسته می شود صدای خود را ضبط کند و برای مجله بفرستد. این ارتباط، رابطه دوسویه بین مخاطب و مجله را ایجاد می کند.  خوب است بدانیم:

«کتاب های تصویری بدون کلام مهارت های مشاهده ای را در کودکان تقویت می کند و آن ها را به کاربرد واژه های توصیفی و خلق داستان هایی با توالی منطقی تشویق می کنند.» (متن برگرفته از کتاب شناخت ادبیات کودکان، نویسنده دونا نورتون، ص186است.)

نکته: در تصویرخوانی مانند خواندن متن، تصاویر از راست به چپ قرار می گیرند. قاب سوم به اشتباه به جای قاب چهارم قرار گرفته است.

شعر

•  کلوچه نذری

شاعر: مریم هاشم پور

تصویرگر: مریم خلج

کودکی نیمی از سهم کلوچه ای را که از هیئت عزاداری گرفته است،  برای مادربزرگش می برد.

شعر آهنگین، روایی و مناسبتی است و از محبت نوه به مادر بزرگش سخن به میان می آورد. شعر علیرغم تم عزاداری دارای فضای غمگینی نیست.

 پرستار صندلی

شعر: مریم زرافشان

تصویرگر: میثم موسوی

پایه صندلی اتاق شکسته است.  پدر مانند پزشکی که بیماری را مداوا می کند، صندلی را تعمیر می کند و کودک همانند پرستاری به کمک پدر می آید.

شعری آهنگین، مخاطب را به جای کنار گذاشتن وسایل خراب به تعمیر و باز استفاده  از آن وسیله تشویق می کند.

سرگرمی

• بازی کامواها

تصویرگر: سام سلماسی

با سرد شدن هوا سرگرمی مادر بزرگ ها بافتن شال گردن برای نوه هایشان است. بازی کامواها از این موضوع بهره گرفته است.

نکته: در تصویر بهتر بود رشته کاموای رنگی به رنگ خود درشال گردن می رسید

• خرید پینگ پنگی

طراح : سارا تبریزی

تصویرگر : گلنار ثروتیان

سرگرمی بازی دو نفره است .خرگوش ها می خواهند پینگ پنگ بازی کنند. هر خرگوش باید یک توپ، یک راکت و یک کفش ورزشی بخرد. لوازم بازی شامل تاس، و یک سری کارت های مختلف است. هیجان و اشتیاق به ادامه بازی از ویژگی های این سرگرمی است.

• عصرانه جوجه ای- هاپوی نونی

تصویرگر: ستاره معتضدی

مجله این بار همراه شعر با استفاده از میوه و نان تست، عصرانه جوجه ای و هاپوی نونی درست کرده که مخاطب را تشویق به خوردن میان وعده ای سالم می کند. برای آشنایی بیشتر با مواد غذایی، نام آنها از خردسال سوال می شود. کودک می تواند با آن مواد غذایی شکل  جدیدی از خوراکی را خلق کند، بخورد و  به بقیه هم بدهد. در انتها مجله از کودک می خواهد با شکل جدید خوراکی خود، عکس گرفته و برای مجله ارسال نماید.(ارتباط مخاطب با مجله)

آشنایی با گیاهان

• یوسف قشنگه

نویسنده: شیدا میرزایی

عکاس : سارنگ هاشمی

تصویرگر : مهدیه صفایی نیا

این بخش به معرفی گیاه حُسن یوسف می پردازد. متن با زبانی ساده و طنز آمیز مخاطب را با خصوصیات این گیاه آشنا می سازد. تصویرها آشکار، روشن و ترکیبی از عکس و تصویرگری است. در پایان از کودک خواسته می شود با گلدان حُسن یوسف خود، عکسی بگیردو برای مجله بفرستد.(ارتباط مخاطب با مجله).

نبات کوچولو شماره 50

داستان

• یک ذره آفتاب

نویسنده: محمدرضا شمس

تصویرگر: نیلوفر برومند

«آدم برفی گرما خورده» بود. ننه سرما با دلسوزی او را به خانه یخی خودش می برد، زیر کرسی بلوریش می نشاند و به او آش یخ و یخ در بهشت می دهد. آدم برفی خوب می شود و قرار می گذارند که هر وقت گرما خورد پیش ننه سرما برود.

داستان با استفاده از واژه های ساده و بکارگیری خلاقانه شگرد آشنایی زدایی لذت همراهی با شخصیت اصلی داستان را به به کودک می چشاند.

خوب است بدانیم:

 منظور از آشنایی زدایی آفرینش معانی جدید و دور از انتظار توسط نویسنده و به طور آگاهانه است. مثلا در داستان بالا بیماری آدم برفی سرماخوردگی نیست بلکه «گرماخوردگی» است.

• هاپوپو و فلوت و گلدان

هاپو و دوستش می خواهند برای رویش بهتر گیاهانشان در گلدان فلوت بزنند. هاپو آنقدر تند تند فلوت می زند که گلدانش می ترکد. آخر سرعت نواختن موسیقی باید متناسب با رشد گیاه باشد!!!

کودک با ماجرای داستان تصویری بدون کلام همراه و با تاثیر موسیقی بر رشد گیاه آشنا می شود.

شعر

• پر می زنم

شاعر: مریم هاشم پور

تصویرگر: شیوا ضیایی

شعر آهنگین و خیال انگیز «پر می زنم» از زبان کبوتری است که مهربانی ها و مراقبت های خداوند را سپاس و ستایش می کند. کودک با کبوتر همراه می شود و احساس می کند که خداوند مراقب همه موجوداتی است که آفریده است.

علمی

•  نمی گذارم برق تمام شود!

نویسنده: شهرزاد کامکار

ریزغولی شخصیت همیشگی مطالب علمی، می خواهد بداند معنی صرفه جویی چیست و چگونه می توان صرفه جویی کرد.

نویسنده با زبانی ساده همراه با تصویر راه  صرفه جویی در مصرف برق را به کودکان ارائه می دهد.

سرگرمی

•  طبل بادکنکی

در کاردستی طبل بادکنکی کودک می تواند با ابزار بسیار ساده و در دسترس یک طبل کوچک بسازد و با آن بنوازد. کاردستی به مهارت دست ورزی و هماهنگی چشم و دست کودک می افزاید و به او اعتماد به نفس می بخشد.

• نخود نخود

زنگ کار تمام شده است و حیوان ها منتظرند تا با کمک بچه ها از سر کار به خانه برگردند. چند دوچرخه هم در مسیر هستند که کودک باید کنار هر کدام، یک ستاره بکشد و آن ها را بشمرد.

این سرگرمی یک ماز است که با تصاویری ساده و زیبا طراحی شده و هدف آن بالا بردن تمرکز و دقت کودک است.

• تولد خرسی

تولد خرسی است و همه دوستانش می خواهند به خانه او بیایند اما نمی دانند خانه خرسی کدام است. برای اینکه گم نشوند به کمک بچه ها نیاز دارند.

کودک در این سرگرمی خلاقانه باید خانه ها را با برچسب هایی به سلیقه ی خودش کامل کند . آزادی در گزینش، عامل مهمی در افزایش خلاقیت کودکان است. فضای سرگرمی شاد و تصاویر آن مناسب سن خردسال است.

•  تو میدانی؟

در تصویر چهار حیوان روی شاخه های درختی نشسته اند. برخی از  آن ها روی شاخه های بالاتر نشسته اند و برخی روی شاخه های پایین تر. کودک باید نشان بدهد که هرحیوانی نسبت به بقیه چه موقعیتی دارد؛ نسبت به کدام بالاتر یا پایین تر نشسته است.کودک باید تعداد پاهای آن ها را هم بشمرد.

در این سرگرمی کودک با مفاهیم بالا و پایین آشنا می شود و اعداد یک تا چهار را هم تمرین می کند.

•  من میدانم!

آدم ها برای رفتن به داخل باغ وحش، صف کشیده اند. چند نفر در صف هستند؟ چه کسی جلوی آقای سیاه پوست ایستاده است؟ چه کسی پشت سر پسر کوچولو ایستاده؟

کودک در این سرگرمی با پاسخ دادن به چنین پرسش هایی با مفهوم جلو و عقب آشنا می شود و ضمن لذت بردن از رنگ ها و شکل های جذاب کمی هم تمرین شمردن می کند.

• حدس بزن

یک نفر یواشکی  چیزی را از روی میز برداشته است. حالا کودکان «کارآگاه بازی» هیجان انگیز داریم. نخست باید بفمیم چیزی از روی میز شلوغ پلوغ برداشته شده  است و سپس بفهمیم کار چه کسی بوده است.

در این سرگرمی دو مرحله ای کودک هم  با تفاوت دو شکل ها آشنا می شود، با توجه به شکل کفش هیولاها کسی را که رد پایش در اتاق مانده پیدا می کند. در مجموع به دقت او افزوده می شود. 

 سروش خردسالان شماره 44

در این شماره از سروش خردسالان مطلبی همخوان با معیارهای ارزیابی گروه بررسی نشریات کودک و نوجوان دیده نشد.